(ANTV) - Một trong các sự kiện thu hút sự quan tâm của dư luận quốc tế trong tuần này là Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 15 của nhóm BRICS - tập hợp các nền kinh tế đang phát triển hàng đầu thế giới gồm Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi. Hội nghị đã thực hiện một bước quan trọng trong việc mở rộng phạm vi và ảnh hưởng của mình với thông báo kết nạp 6 quốc gia làm thành viên mới. Tại sao 6 nước này được gọi tên? BRICS sẽ hưởng lợi gì sau quyết định mở rộng khối? Liệu rằng trật tự thế giới mới có hình thành sau quyết định được đánh giá mang tính lịch sử lần này của BRICS?
Với chủ đề “BRICS và châu Phi: Quan hệ đối tác vì Tăng trưởng nhanh, Phát triển bền vững và Chủ nghĩa đa phương bao trùm”, Hội nghị thượng đỉnh BRICS lần thứ 15 diễn ra trong 3 ngày (từ 22-24/8) và có gần 70 quốc gia được mời tham gia, trong đó có toàn bộ các nước châu Phi.
Hội nghị đã bế mạc thành công với quyết định chính thức mời thêm 6 quốc gia gia nhập khối, gồm Argentina, Ai Cập, Iran, Ethiopia, Saudi Arabia và Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE). Đây là lần thứ hai khối này mở rộng sau 14 năm thành lập.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình phát biểu: “Việc mở rộng BRICS mang tính lịch sử. Điều này thể hiện quyết tâm của các quốc gia trong việc thống nhất và hợp tác với các nước đang phát triển rộng lớn hơn. Mở rộng BRICS cũng là điểm khởi đầu mới của các mối quan hệ hợp tác trong khối. Động thái này sẽ mang lại sức sống mới cho cơ chế hợp tác BRICS. Tôi tin rằng chỉ cần chúng ta làm việc vì mục đích chung, sự hợp tác của BRICS có thể đạt được rất nhiều lợi ích và tương lai của các nước thành viên sẽ tươi sáng hơn”.
Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi phát biểu: “Ấn Độ hoàn toàn ủng hộ việc mở rộng tư cách thành viên BRICS và chúng tôi hoan nghênh tiến tới thực hiện điều này dựa trên sự đồng thuận. Năm 2016, trong nhiệm kỳ chủ tịch của Ấn Độ, chúng tôi đã xác định BRICS là một nhóm xây dựng các giải pháp mang tính phản ứng, toàn diện và tập thể. Bảy năm sau, chúng tôi có thể nói rằng BRICS sẽ phá vỡ các rào cản, phục hồi nền kinh tế, truyền cảm hứng đổi mới, tạo cơ hội và định hình tương lai”.
Ông Luiz Inacio Lula da Silva, Tổng thống Brazil khẳng định: "Chúng tôi sẽ vẫn cởi mở với các ứng viên mới. Sự quan tâm gia nhập của các nước cho thấy việc BRICS theo đuổi trật tự kinh tế thế giới mới phù hợp đến thế nào".
Việc mở rộng được thúc đẩy bởi mong muốn tăng cường hơn nữa ảnh hưởng và sức mạnh kinh tế của khối, cũng như cung cấp nền tảng cho các nước tham gia hợp tác chặt chẽ hơn trong nhiều vấn đề khác nhau, bao gồm thương mại, tài chính và phát triển. Việc chính thức mời 6 nước gia nhập khối cũng mở đường gia nhập cho hàng chục quốc gia có mong muốn tham gia trong tương lai. Điều gì khiến BRICS nhắc đến triển vọng mở rộng khối lần đầu tiên sau hơn 2 thập niên hoạt động?
Khối BRICS ban đầu chỉ là tên gọi được đặt ra để nêu bật các cơ hội đầu tư và không phải tổ chức liên chính phủ chính thức. Năm 2010, Nam Phi gia nhập nhóm và tên khối được thêm chữ S, trở thành BRICS.
So với ban đầu, ngoài BRICS hoạt động hợp tác kinh tế, khối này cũng trở nên mang tính chất địa chính trị hơn, nhất là khi 5 nước thành viên lên tiếng về sự cần thiết phải cải cách các định chế toàn cầu hiện nay - vốn do Mỹ và đồng minh phương Tây dẫn dắt.
Giáo sư Carl Thayer, Học viện Quốc phòng Australia, Đại học New South Wales nói: Có thể thấy hội nghị thượng đỉnh BRICS đã cho thấy rõ sự phân cực của thế giới và cũng chỉ ra được những quan điểm của các bên. Đây là một tổ chức có lẽ phải nói khá độc đáo, có lẽ là độc nhất khi dù tham vọng trở thành đối trọng với phương Tây nhưng lại có những quốc gia thành viên khá đặc biệt như Ấn Độ. Ấn Độ vẫn mua vũ khí của Nga, cùng là thành viên BRICS nhưng đồng thời cũng là một thành viên của nhóm Bộ tứ QUAD cùng Mỹ, Nhật Bản, Australia.
Bà Margaret Myers, Giám đốc chương trình Châu Á và Châu Mỹ Latinh tại Đối thoại Liên Mỹ cho rằng: “Ít nhất vào thời điểm hiện tại, động thái này mang tính biểu tượng hơn bất cứ điều gì - đó là dấu hiệu cho thấy sự ủng hộ trên diện rộng của phía nam toàn cầu đối với việc điều chỉnh lại trật tự toàn cầu.”
Giới quan sát cho rằng, việc cân bằng giữa lợi ích kinh tế và khu vực là những tiêu chí BRICS dựa vào để lựa chọn 6 thành viên đợt này, bởi đây đều là những thành viên nặng ký gồm nước có ngân sách dồi dào, nhà xuất khẩu dầu mỏ chủ chốt và quốc gia có dân số đang bùng nổ với vị trí chiến lược quan trọng.
Ông Gustavo de Carvalho, Nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Quan hệ Quốc tế Nam Phi đánh giá: “Việc kết nạp 3 quốc gia xuất khẩu mạnh các sản phẩm dầu mỏ và năng lượng sẽ mang lại khả năng thanh khoản tiềm năng cho các thành viên BRICS. BRICS giờ có thể xuất khẩu hầu hết dầu mỏ đến Đông Á và Ấn Độ, khi Mỹ không còn mua nữa.”
Ông Ryan Berg, Trưởng Chương trình Châu Mỹ tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) phân tích: “Đối với Trung Quốc, nó cho phép họ tiếp tục xây dựng những gì họ hy vọng là một trật tự lấy Bắc Kinh làm trung tâm. Đối với Nga, nước sẽ giữ chức Chủ tịch luân phiên của BRICS vào năm tới, họ coi đây là một cơ hội to lớn trong thời điểm bị cô lập đáng kể hiện nay”.
Theo kế hoạch, 6 nước được gửi lời mời tham gia nêu trên sẽ được tiếp nhận làm thành viên BRICS từ ngày 1/1 năm tới. Ngoài 6 nước được mời, hiện có hơn 40 quốc gia ở Nam Bán cầu muốn gia nhập tổ chức này và 22 quốc gia đã chính thức yêu cầu được kết nạp.
Theo các nhà phân tích, một trong các nguyên nhân khiến vấn đề mở rộng BRICS được chú trọng vào thời điểm này đó là việc Mỹ áp lệnh trừng phạt đối với Ngân hàng Trung ương Nga. Các nước đẩy mạnh tìm kiếm một trật tự mới đa cực hơn. Và hơn nữa, nếu gia nhập BRICS, họ có thể tăng cường giao thương nội khối không dùng đồng USD và đa dạng hóa giỏ tiền tệ, từ đó giảm thiểu rủi ro trước các chính sách của Mỹ và phương Tây.
Trong bối cảnh hiện tại, khi cạnh tranh các nước lớn ngày càng gay gắt, cục diện thế giới ngày càng phân cực, sự trỗi dậy của BRICS đang cho thấy khả năng chuyển dịch quyền lực từ Bắc Bán cầu sang Nam Bán cầu và sự lớn mạnh hơn của các quốc gia mới nổi, các nước đang phát triển.
Sự mở rộng BRICS cũng như tăng cường liên kết kinh tế trong khối có thể tạo ra một cán cân mới, giúp cân bằng hơn với ảnh hưởng của các nước phương Tây. Tuy nhiên, điều quan trọng là các nước cần tăng cường các giải pháp xây dựng lòng tin, dung hòa lợi ích, thúc đẩy hợp tác thay vì gia tăng cạnh tranh, để cùng tăng tốc, phát triển bền vững.
(ANTV) - Mưa lớn kéo dài khiến nhiều địa phương bị ngập sâu, đời sống người dân gặp vô vàn khó khăn. Không để bà con đơn độc trong lũ, lực lượng công an đã chủ động có mặt tại những điểm xung yếu, hỗ trợ di dời, cứu trợ nhu yếu phẩm và đảm bảo an toàn cho người dân.
(ANTV) - Nguy cơ lệnh ngừng bắn Gaza bị phá vỡ tiếp tục gia tăng, trong bối cảnh quân đội Israel phát động thêm nhiều cuộc tấn công vào vùng đất này với cáo buộc Phong trào Hamas vi phạm lệnh ngừng bắn.
(ANTV) - Thư ký Hội đồng An ninh và Quốc phòng quốc gia Ukraine Rustem Umerov cho biết, Ukraine và Mỹ sẽ tiến hành tham vấn tại Thụy Sĩ nhằm thảo luận các bước chấm dứt cuộc xung đột tại Ukraine.
(ANTV) - Hội nghị lần thứ 30 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc (LHQ) về biến đổi khí hậu (COP30) tại Brazil đã khép lại với một thỏa thuận được ký kết bởi gần 200 quốc gia. Dù duy trì được sự thống nhất, văn kiện cũng gây nhiều tranh cãi, đặc biệt là do thiếu một lộ trình rõ ràng để loại bỏ dần nhiên liệu hóa thạch.
(ANTV) - Ba hãng hàng không quốc tế đã hủy các chuyến bay khởi hành từ Venezuela trong ngày 22/11 (giờ địa phương), sau khi Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) cảnh báo các hãng hàng không lớn về “tình huống nguy hiểm tiềm ẩn” khi bay qua không phận quốc gia Nam Mỹ.
(ANTV) - Trong thời đại mà công nghệ số hiện diện ở mọi nơi, chiếc điện thoại thông minh gần như trở thành ‘vật bất ly thân’ của giới trẻ. Nhưng cũng chính từ đó, nhiều quốc gia Bắc Âu, những nơi tiên phong về giáo dục, đang gióng lên hồi chuông cảnh báo.
(ANTV) - Trong ngày 22/11, đoàn công tác của Công an tỉnh Đắk Lắk đã đến thăm hỏi, tặng quà động viên lực lượng công an đang làm nhiệm vụ và người dân bị thiệt hại tại các xã Sơn Hòa, Tây Hòa, Sơn Thành và Hòa Thịnh. Đây là 4 trong số những địa phương bị thiệt hại rất nặng nề trong đợt mưa lũ này.
(ANTV) - Dự thảo các Văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng đã được chuẩn bị công phu, toàn diện, phản ánh sâu sắc tầm nhìn chiến lược của Đảng ta về phát triển đất nước trong kỷ nguyên. Trong đó nhiều ý kiến góp ý tâm huyết từ nhân dân đã tập trung vào những vấn đề lớn, có ý nghĩa định hướng, chiến lược lâu dài và đặc biệt đã tập trung giải quyết những vấn đề thuộc thể chế, cơ chế, chính sách, nhằm tạo ra những giải pháp mạnh mẽ, tạo sự đột phá của đất nước trong giai đoạn phát triển mới.
(ANTV) - Tại tỉnh miền núi Sơn La, với quyết tâm chính trị, hành động quyết liệt cùng với cách làm khoa học, ngay sau khi triển khai mô hình Công an địa phương 2 cấp, lực lượng Công an các xã, phường đã khẩn trương triển khai các nhiệm vụ trọng tâm; công tác bảo đảm an ninh trật tự và xử lý các thủ tục hành chính để phục vụ nhân dân. Cho đến nay, lực lượng Công an tại địa bàn cơ sở đã trở thành điểm tựa bình yên bản làng.
(ANTV) - Ngoại trưởng Ukraine Andrii Sybiha thông báo trong cuộc điện đàm chung, ông đã trao đổi với ngoại trưởng các nước Pháp, Anh, Ba Lan, Phần Lan cùng Đại diện cấp cao Liên minh châu Âu (EU) phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại Kaja Kallas và đại diện của Đức, Italia về kế hoạch chấm dứt xung đột do Mỹ đề xuất và vạch ra những bước tiếp theo.
