Tại dự thảo Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, Bộ Công an đề xuất quy định cấm mua, bán dữ liệu cá nhân dưới mọi hình thức. Dữ liệu cá nhân được áp dụng các biện pháp bảo vệ, bảo mật trong quá trình xử lý.
Luật hóa khái niệm dữ liệu cá nhân
Bộ Công an cho biết, hiện nay, trong hệ thống pháp luật Việt Nam chỉ có 01 văn bản là Nghị định số 13/2023/NĐ-CP ngày 17/4/2024 của Chính phủ về bảo vệ dữ liệu cá nhân đưa ra định nghĩa về dữ liệu cá nhân và bảo vệ dữ liệu cá nhân, chưa có văn bản Luật nào quy định về vấn đề này.
Tuy nhiên, đây mới chỉ là văn bản Nghị định, chưa phải văn bản Luật nên cần thống nhất thực hiện trong thực tiễn, cần có văn bản Luật làm "luật gốc", mang tính nguyên tắc, góp phần tiếp tục thể chế hóa quy định của Hiến pháp để các quy phạm khác tuân thủ, phát triển.
Tại dự thảo Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, Bộ Công an đề xuất định nghĩa: Dữ liệu cá nhân là thông tin dưới dạng ký hiệu, chữ viết, chữ số, hình ảnh, âm thanh hoặc dạng tương tự trên môi trường điện tử gắn liền với một con người cụ thể hoặc giúp xác định một con người cụ thể, bao gồm: dữ liệu cá nhân cơ bản và dữ liệu cá nhân nhạy cảm.
Dữ liệu cá nhân cơ bản là thông tin cơ bản của công dân hoặc các thông tin khác không phải dữ liệu cá nhân nhạy cảm, gắn liền với danh tính của công dân, gồm 11 trường thông tin sau:
a) Họ, chữ đệm và tên khai sinh, bí danh (nếu có);
b) Ngày, tháng, năm sinh; ngày, tháng, năm chết hoặc mất tích;
c) Giới tính;
d) Nơi sinh, nơi đăng ký khai sinh, nơi thường trú, nơi tạm trú, nơi ở hiện tại, quê quán, địa chỉ liên hệ;
đ) Quốc tịch;
e) Hình ảnh của cá nhân;
g) Số điện thoại, số chứng minh nhân dân, số định danh cá nhân, số hộ chiếu, số căn cước công dân, số giấy phép lái xe, số biển số xe, số mã số thuế cá nhân, số bảo hiểm xã hội, số thẻ bảo hiểm y tế;
h) Tình trạng hôn nhân;
i) Thông tin về mối quan hệ gia đình (cha mẹ, con cái);
k) Thông tin về tài khoản số của cá nhân; dữ liệu cá nhân phản ánh hoạt động, lịch sử hoạt động trên không gian mạng.
l) Các thông tin khác gắn liền với danh tính của công dân không thuộc quy định tại 4 Điều này.
Dữ liệu cá nhân nhạy cảm là thông tin khi bị xâm phạm sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp tới quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, gắn liền với quyền riêng tư của cá nhân, gồm 11 trường thông tin: a) Quan điểm chính trị, quan điểm tôn giáo;
b) Tình trạng sức khỏe và đời tư được ghi trong hồ sơ bệnh án, không bao gồm thông tin về nhóm máu;
c) Thông tin liên quan đến nguồn gốc chủng tộc, thông tin liên quan đến nguồn gốc dân tộc,
d) Thông tin về đặc điểm di truyền được thừa hưởng hoặc có được của cá nhân;
đ) Thông tin về thuộc tính vật lý, đặc điểm sinh học riêng của cá nhân;
e) Thông tin về đời sống tình dục, xu hướng tình dục của cá nhân;
g) Dữ liệu về tội phạm, hành vi phạm tội được thu thập, lưu trữ bởi các cơ quan thực thi pháp luật;
h) Thông tin khách hàng của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán, các tổ chức được phép khác, gồm: thông tin định danh khách hàng theo quy định của pháp luật, thông tin về tài khoản, thông tin về tiền gửi, thông tin về tài sản gửi, thông tin về giao dịch, thông tin về tổ chức, cá nhân là bên bảo đảm tại tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán;
i) Thông tin về người sử dụng đất, dữ liệu đất đai có chứa thông tin về người sử dụng đất;
k) Dữ liệu về vị trí của cá nhân được xác định qua dịch vụ định vị;
l) Dữ liệu cá nhân khác được pháp luật quy định là đặc thù và cần có biện pháp bảo mật cần thiết.
Dữ liệu cá nhân được áp dụng các biện pháp bảo vệ, bảo mật
Dự thảo Luật nêu rõ: Dữ liệu cá nhân không được mua, bán dưới mọi hình thức. Dữ liệu cá nhân được áp dụng các biện pháp bảo vệ, bảo mật trong quá trình xử lý, bao gồm cả việc bảo vệ trước các hành vi phạm quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân và phòng, chống sự mất mát, phá hủy hoặc thiệt hại do sự cố, sử dụng các biện pháp kỹ thuật.
Dữ liệu cá nhân được xử lý công khai, minh bạch. Chủ thể dữ liệu được biết về hoạt động liên quan tới xử lý dữ liệu cá nhân của mình, trừ trường hợp luật có quy định khác.
Ghi nhận các quyền của công dân đối với dữ liệu cá nhân
Theo Bộ Công an, qua thực tiễn triển khai công tác bảo vệ dữ liệu cá nhân cho thấy, hiện có nhiều tổ chức, doanh nghiệp thu thập thừa dữ liệu cá nhân so với ngành nghề, sản phẩm, dịch vụ kinh doanh, thiếu cơ sở pháp lý khi thu thập dữ liệu cá nhân theo quy định của pháp luật, không xác định được các luồng xử lý dữ liệu (dữ liệu cá nhân được sử dụng như thế nào, vào mục đích gì, chuyển giao cho ai, tác động thế nào).
Nhiều hoạt động chưa lấy sự đồng ý của chủ thể dữ liệu (thu thập, xử lý dữ liệu cá nhân mà chưa có sự đồng ý của chủ thể dữ liệu), không thể lấy ý kiến về sự đồng ý đối với những dữ liệu cá nhân đã thu thập, thậm chí khi liên hệ lại chủ thể dữ liệu để lấy sự đồng ý thì chủ thể dữ liệu từ chối vì không biết tại sao các công ty này lại có dữ liệu của mình. Điều đó cho thấy, các quyền cơ bản của công dân đối với dữ liệu cá nhân chưa được bảo đảm, công dân chưa biết cách tự bảo vệ, chưa biết cách khiếu kiện, phản đối, yêu cầu bồi thường thiệt hại khi có hành vi vi phạm pháp luật, xâm hại tới quyền và lợi ích hợp pháp của mình.
Nguyên nhân chủ yếu dẫn tới tình trạng trên là pháp luật chưa ghi nhận các quyền của công dân đối với dữ liệu cá nhân, nhận thức của chủ thể dữ liệu còn hạn chế, cơ chế thực thi bảo vệ các quyền công dân chưa được hoàn thiện.
Do đó, dự thảo Luật quy định các quyền và nghĩa vụ của chủ thể dữ liệu.
Cụ thể, chủ thể dữ liệu có quyền được biết, quyền đồng ý, quyền truy cập, quyền rút lại sự đồng ý, quyền xóa dữ liệu, quyền hạn chế xử lý dữ liệu, quyền cung cấp dữ liệu, quyền phản đối xử lý dữ liệu, quyền khiếu nại, tố cáo, quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật khi xảy ra vi phạm quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân của mình, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác, quyền tự bảo vệ.
Bên cạnh các quyền trên, chủ thể dữ liệu có các nghĩa vụ: Có trách nhiệm tự bảo vệ dữ liệu cá nhân của mình, yêu cầu các tổ chức, cá nhân khác có liên quan bảo vệ dữ liệu cá nhân của mình; tôn trọng, bảo vệ dữ liệu cá nhân của người khác; cung cấp đầy đủ, chính xác dữ liệu cá nhân khi đồng ý cho phép xử lý dữ liệu cá nhân; tham gia tuyên truyền, phổ biến kỹ năng bảo vệ dữ liệu cá nhân; chấp hành pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân và tham gia phòng, chống các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân.
Theo Bộ Công an, các quy định trên sẽ giúp chủ thể dữ liệu nhận biết được mình có quyền và nghĩa vụ gì trong bảo vệ dữ liệu cá nhân, từ đó có trách nhiệm bảo vệ dữ liệu cá nhân hoặc phản ứng trước dữ liệu cá nhân của mình bị xâm phạm, gắn trách nhiệm tự bảo vệ dữ liệu cá nhân của mình trước khi đề nghị cơ quan chức năng, tổ chức, cá nhân bảo vệ.
(ANTV) - Thiên tai liên tiếp những ngày qua đã gây không ít khó khăn cho người dân, nhiều tuyến đường bị chia cắt. Quốc lộ 24 là tuyến giao thông huyết mạch kết nối tỉnh Đông Quảng Ngãi với khu vực Tây Nguyên, mưa lớn kéo dài từ đầu tháng 11 khiến nhiều vị trí trên QL24 bị sạt lở nghiêm trọng.
(ANTV) - Với tinh thần bảo vệ tính mạng người dân là trên hết, trước hết, các cán bộ chiến sĩ CAND luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm hỗ trợ người dân vùng lũ. Sáng 23/11, 70 cán bộ, giảng viên, học viên Trường Đại học Cảnh sát nhân dân, Bộ Công an đã lên đường hỗ trợ chính quyền, người dân tỉnh Gia Lai ứng phó và khắc phục hậu quả bão lũ.
(ANTV) - Cùng với các lực lượng chức năng khác và chính quyền địa phương, lực lượng Công an nhân dân luôn vững vàng ở tuyến đầu, sát cánh cùng người dân vùng lũ. Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Công an về việc tăng cường hỗ trợ các địa phương khắc phục hậu quả thiên tai, sáng 23/11, Phòng Cảnh sát cơ động Công an thành phố Hồ Chí Minh đã gửi 200 quân, chi viện, hỗ trợ nhân dân và chính quyền tỉnh Khánh Hoà dọn dẹp vệ sinh sau mưa lũ.
(ANTV) - Phòng Cảnh sát hình sự Công an Nghệ An phối hợp với các đơn vị liên quan đã triệt xóa ổ nhóm chuyên trộm cắp xe mô tô, chấm dứt chuỗi hành vi gây bức xúc dư luận. Đáng chú ý, các đối tượng phạm tội sử dụng nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi, chuyên nghiệp, liên tiếp thực hiện các vụ trộm cắp trong thời gian ngắn.
(ANTV) - Sáng 23/11, lực lượng chữa cháy Công an TP.HCM vẫn đang tiếp tục phun nước để ngăn đám cháy bùng phát trở lại tại xưởng chứa gỗ ở phường An Phú, TP.HCM.
(ANTV) - Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc vừa ký Quyết định 2572/QĐ-TTg hỗ trợ khẩn cấp kinh phí cho các địa phương chịu thiệt hại do mưa lũ ở miền Trung – Tây Nguyên.
(ANTV) - Đến 11 giờ ngày 23/11, do ảnh hưởng của mưa lớn kéo dài trên địa bàn các tỉnh Gia Lai, Quảng Ngãi, Đắk Lắk, Khánh Hòa, ngành đường sắt đã phải ngừng chạy 44 đoàn tàu khách, hơn 21.000 vé được hoàn trả. Nhiều tàu khách, tàu hàng đang phải đỗ dọc đường. Riêng tàu khách hiện chỉ có 5 đoàn phải ngừng tại Diêu Trì (SE1 với 145 hành khách) và Tháp Chàm (SE8 với 19 hành khách từ ngày 19/11).
(ANTV) - Đợt mưa lũ vừa qua đã gây ngập sâu tại nhiều địa phương ở khu vực Nam Khánh Hòa, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống dân sinh và hoạt động sản xuất nông nghiệp. Tại các vùng chuyên canh nho và táo – những cây trồng chủ lực, nguồn sinh kế của hàng nghìn hộ dân – mức độ thiệt hại được ghi nhận là đặc biệt nặng nề.
(ANTV) - Mưa lũ ở Trung Bộ khiến 102 người chết và mất tích, 9.035 tỷ đồng thiệt hại; lực lượng Công an huy động tối đa lực lượng hỗ trợ nhân dân ứng phó mưa lũ; Khởi tố 14 bị can trong vụ án xảy ra tại Cục An toàn thực phẩm thuộc Bộ Y tế; An Giang: Khởi tố đối tượng giết người; Đồng Tháp: Khởi tố đối tượng gây tai nạn làm 2 người tử vong...Là những tin tức nổi bật 24h qua.
(ANTV) - Những ngày qua, mưa lớn kéo dài đã khiến nhiều khu vực ở Khánh Hòa, Đắk Lắk, Gia Lai, Lâm Đồng chìm trong biển nước, nhiều tuyến đường bị chia cắt, hàng nghìn hộ dân lâm vào cảnh cô lập. Giữa lúc thiên tai dữ dội, hình ảnh những cán bộ, chiến sĩ Công an mặc bộ áo mưa đẫm lạnh, lội qua dòng nước xoáy để cõng dân qua vùng nguy hiểm, vận chuyển từng thùng mì, bao gạo tiếp tế đã chạm đến trái tim hàng triệu người. Mạng xã hội ngập tràn lời tri ân, sự cảm phục và niềm tin dành cho lực lượng Công an nhân dân – những người luôn dấn thân nơi gian khó, đặt sự sống của nhân dân lên trên hết.
