Thứ Hai, 24/11/2025 05:11 GMT+7
  • ANTV
  • Hotline: 0692324026
  • Email: news@antv.gov.vn

Nhân Văn - Tin Cậy - Kịp Thời - Hấp dẫn

Sự kiện

Kinh tế

Sách giáo khoa có thể giảm giá được không?

(ANTV) - Một cựu chủ tịch hội đồng thành viên của Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam bị bắt do có liên quan đến việc in sách giáo khoa (SGK). Việc này liệu có giúp cho giá SGK năm học tới giảm không?

Học sinh tìm mua sách giáo khoa và sách tham khảo tại nhà sách Fahasha Tân Định, quận 1, TP.HCM 

Đây là chuyện được bàn luận nhiều trong những ngày qua.

Giảm giá sách, không dễ!

Trong câu chuyện giá SGK của chương trình mới (chương trình giáo dục phổ thông 2018), tình trạng giá sách cao gấp 3-4 lần so với sách chương trình cũ không chỉ xảy ra với sách của Nhà xuất bản Giáo Dục VN (NXB GD).

Đây là tình trạng chung với SGK xã hội hóa của năm NXB tham gia biên soạn phát hành. Nếu tính chi li thì sách của một vài NXB khác còn cao giá hơn sách của NXB GD.

Dư luận cũng hoàn toàn có thể đặt câu hỏi: Khi NXB GD "đội giá vật tư" khiến giá sách tăng, vậy các NXB khác có sai phạm tương tự không?

Từ chính giải trình về yếu tố cấu thành giá và những phân tích nhiều chiều về câu chuyện giá SGK, có thể thấy việc giảm giá không dễ như tâm lý hồ hởi của nhiều người trước biến cố của NXB này.

Trong một lần giải trình trước Quốc hội, bộ trưởng Bộ GD-ĐT từng giải thích lý do tăng giá sách không chỉ do giá giấy công in mà còn do những thay đổi về yêu cầu của chương trình mới.

Cụ thể về nội dung, hình thức và những thay đổi căn bản do nguồn kinh phí biên soạn, xuất bản SGK do doanh nghiệp huy động, không có phần kinh phí từ ngân sách nhà nước hay vốn vay Ngân hàng Thế giới như trước đây.

Bối cảnh xã hội hóa SGK cũng đặt các đơn vị làm sách vào môi trường phải cạnh tranh để có thị phần tốt nhất, phải cân đối để có lợi nhuận hợp lý thay vào mục tiêu phục vụ nhiệm vụ chính trị là chủ yếu như trước.

Bàn về giá sách phải đặt trong hoàn cảnh mới của SGK xã hội hóa với những yếu tố tác động đến nó mới có thể đánh giá một cách đầy đủ. Từ đó nhìn thấy những yếu tố nào là hợp lý và phải thích nghi, yếu tố nào chỉ là sự ngụy biện cho sự trục lợi, móc túi người dân như dư luận lên án, chỉ trích lâu nay.

Môi trường tốt cho xã hội hóa SGK

Chống tiêu cực phải đi cùng với việc xây dựng một môi trường pháp lý thân thiện, minh bạch thì mới khuyến khích, thu hút các nhà đầu tư tham gia. Nếu chỉ có đòi hỏi và chỉ trích vào giá sách là cách nhìn phiến diện, cản trở cho việc phát triển SGK xã hội hóa, đồng thời khó có thể đạt được yêu cầu về chất lượng và cung ứng kịp thời SGK cho học sinh.

Theo tôi, để giải quyết triệt để hơn, cần rà soát tổng thể các yếu tố xây dựng giá. Song song với xử lý trách nhiệm các đơn vị và cá nhân sai phạm, cần khẩn trương rà soát quy định pháp lý để vừa lấp kẽ hở nảy sinh tiêu cực vừa tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, cá nhân tham gia lĩnh vực này.

Trên thực tế, nhiều quy định liên quan tới quy trình đấu thầu ở các khâu của xuất bản SGK đang bất cập khiến cho các đơn vị để đạt mục tiêu có thể phải lách luật, làm tắt. Môi trường pháp lý chưa đầy đủ, minh bạch cũng làm nảy sinh tiêu cực trong nhiều khâu, khiến "chi phí thị trường" của các đơn vị xuất bản lên cao hơn.

Trách nhiệm xã hội của đơn vị xuất bản

Khi xã hội hóa SGK thì phải chấp nhận việc các đơn vị xuất bản có lợi nhuận, thậm chí chấp nhận sự đa dạng về "mặt hàng" tùy theo mức giá chứ không thể đòi hỏi sách "đồng phục" giá rẻ.

Việc chấp nhận này là một hành trình không thể một sớm một chiều. Đi cùng với đó là sự hoàn thiện về pháp lý, là cơ chế giám sát chặt chẽ đảm bảo ngăn chặn mầm mống tiêu cực.

Và bên cạnh việc tạo điều kiện tốt nhất cho các đơn vị xuất bản SGK, cần ràng buộc trách nhiệm xã hội cụ thể đối với họ trong việc hỗ trợ, cung cấp SGK cho người nghèo, cho tủ sách dùng chung của các nhà trường.

Nỗi lo thiếu sách đầu năm học tới

Việc in và bán SGK như một chiếc bánh lớn thơm ngon, hấp dẫn. Hàng chục năm qua, dư luận bức xúc với việc chỉ có một NXB độc quyền in sách này.

Nhưng nếu công tâm nhìn nhận thì SGK chương trình cũ rất rẻ so với các loại sách khác trên thị trường. Sách chương trình mới có nhiều đơn vị tham gia làm và in sách. Bao người đã nghĩ khi bỏ độc quyền thì giá sách sẽ giảm, nhưng thực tế giá SGK đã không thể rẻ hơn trước đây.

Giá sách không thể rẻ hơn khi "chiếc bánh thơm" đã chia năm xẻ bảy. Nhiều đơn vị làm sách và in sách bán, thị phần bị chia nhỏ. Lượng sách mỗi đơn vị in chỉ là một phần so với số lượng sách NXB GD in trước đây. In ít thì giá hẳn nhiên không thể rẻ hơn so với in số lượng nhiều.

Không có những lợi thế như NXB GD trước đây, các đơn vị in sách sẽ phải thận trọng, dè dặt để tránh việc sách in ra không bán hết. Trong tình hình này, một phụ huynh như tôi lo nhất là chuyện sách có đủ và kịp thời cho năm học mới hay không!

Theo Tuổi trẻ Online

Tin cùng chuyên mục

Tin mới nhất

  Sạt lở làm giao thông trên QL24 qua Măng Đen tê liệt

Sạt lở làm giao thông trên QL24 qua Măng Đen tê liệt

Xã hội 23/11/2025

(ANTV) - Thiên tai liên tiếp những ngày qua đã gây không ít khó khăn cho người dân, nhiều tuyến đường bị chia cắt. Quốc lộ 24 là tuyến giao thông huyết mạch kết nối tỉnh Đông Quảng Ngãi với khu vực Tây Nguyên, mưa lớn kéo dài từ đầu tháng 11 khiến nhiều vị trí trên QL24 bị sạt lở nghiêm trọng.

Đại học Cảnh sát nhân dân xuất quân giúp đỡ bà con khắc phục hậu quả thiên tai

Đại học Cảnh sát nhân dân xuất quân giúp đỡ bà con khắc phục hậu quả thiên tai

Xã hội 23/11/2025

(ANTV) - Với tinh thần bảo vệ tính mạng người dân là trên hết, trước hết, các cán bộ chiến sĩ CAND luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm hỗ trợ người dân vùng lũ. Sáng 23/11, 70 cán bộ, giảng viên, học viên Trường Đại học Cảnh sát nhân dân, Bộ Công an đã lên đường hỗ trợ chính quyền, người dân tỉnh Gia Lai ứng phó và khắc phục hậu quả bão lũ.

Chi viên lực lượng hỗ trợ nhân dân khắc phục hậu quả mưa lũ

Chi viên lực lượng hỗ trợ nhân dân khắc phục hậu quả mưa lũ

Xã hội 23/11/2025

(ANTV) - Cùng với các lực lượng chức năng khác và chính quyền địa phương, lực lượng Công an nhân dân luôn vững vàng ở tuyến đầu, sát cánh cùng người dân vùng lũ. Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Công an về việc tăng cường hỗ trợ các địa phương khắc phục hậu quả thiên tai, sáng 23/11, Phòng Cảnh sát cơ động Công an thành phố Hồ Chí Minh đã gửi 200 quân, chi viện, hỗ trợ nhân dân và chính quyền tỉnh Khánh Hoà dọn dẹp vệ sinh sau mưa lũ.

Triệt xoá ổ nhóm trộm cắp xe mô tô liên tỉnh

Triệt xoá ổ nhóm trộm cắp xe mô tô liên tỉnh

Pháp luật 23/11/2025

(ANTV) - Phòng Cảnh sát hình sự Công an Nghệ An phối hợp với các đơn vị liên quan đã triệt xóa ổ nhóm chuyên trộm cắp xe mô tô, chấm dứt chuỗi hành vi gây bức xúc dư luận. Đáng chú ý, các đối tượng phạm tội sử dụng nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi, chuyên nghiệp, liên tiếp thực hiện các vụ trộm cắp trong thời gian ngắn.

44 tàu khách ngừng chạy, 21.000 vé đã hoàn trả do mưa lũ

44 tàu khách ngừng chạy, 21.000 vé đã hoàn trả do mưa lũ

Kinh tế 23/11/2025

(ANTV) - Đến 11 giờ ngày 23/11, do ảnh hưởng của mưa lớn kéo dài trên địa bàn các tỉnh Gia Lai, Quảng Ngãi, Đắk Lắk, Khánh Hòa, ngành đường sắt đã phải ngừng chạy 44 đoàn tàu khách, hơn 21.000 vé được hoàn trả. Nhiều tàu khách, tàu hàng đang phải đỗ dọc đường. Riêng tàu khách hiện chỉ có 5 đoàn phải ngừng tại Diêu Trì (SE1 với 145 hành khách) và Tháp Chàm (SE8 với 19 hành khách từ ngày 19/11).

Vùng chuyên canh nho, táo ở Khánh Hòa thiệt hại nặng

Vùng chuyên canh nho, táo ở Khánh Hòa thiệt hại nặng

Kinh tế 23/11/2025

(ANTV) - Đợt mưa lũ vừa qua đã gây ngập sâu tại nhiều địa phương ở khu vực Nam Khánh Hòa, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống dân sinh và hoạt động sản xuất nông nghiệp. Tại các vùng chuyên canh nho và táo – những cây trồng chủ lực, nguồn sinh kế của hàng nghìn hộ dân – mức độ thiệt hại được ghi nhận là đặc biệt nặng nề.

Điểm tin tức nổi bật 24h qua

Điểm tin tức nổi bật 24h qua

Điểm tin 23/11/2025

(ANTV) - Mưa lũ ở Trung Bộ khiến 102 người chết và mất tích, 9.035 tỷ đồng thiệt hại; lực lượng Công an huy động tối đa lực lượng hỗ trợ nhân dân ứng phó mưa lũ; Khởi tố 14 bị can trong vụ án xảy ra tại Cục An toàn thực phẩm thuộc Bộ Y tế; An Giang: Khởi tố đối tượng giết người; Đồng Tháp: Khởi tố đối tượng gây tai nạn làm 2 người tử vong...Là những tin tức nổi bật 24h qua.

Bình yên hơn nơi lũ dữ khi có các anh

Bình yên hơn nơi lũ dữ khi có các anh

Xã hội 23/11/2025

(ANTV) - Những ngày qua, mưa lớn kéo dài đã khiến nhiều khu vực ở Khánh Hòa, Đắk Lắk, Gia Lai, Lâm Đồng chìm trong biển nước, nhiều tuyến đường bị chia cắt, hàng nghìn hộ dân lâm vào cảnh cô lập. Giữa lúc thiên tai dữ dội, hình ảnh những cán bộ, chiến sĩ Công an mặc bộ áo mưa đẫm lạnh, lội qua dòng nước xoáy để cõng dân qua vùng nguy hiểm, vận chuyển từng thùng mì, bao gạo tiếp tế đã chạm đến trái tim hàng triệu người. Mạng xã hội ngập tràn lời tri ân, sự cảm phục và niềm tin dành cho lực lượng Công an nhân dân – những người luôn dấn thân nơi gian khó, đặt sự sống của nhân dân lên trên hết.

Xem thêm