Ấn Độ - Pakistan ngừng bắn: Tín hiệu tích cực cho khu vực

Những giờ qua, cộng đồng quốc tế quyết liệt yêu cầu các bên hạ nhiệt, tránh để xảy ra một cuộc đối đầu quân sự trên diện rộng. Tín hiệu tích cực đã xuất hiện khi ngày 10/5, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết, Ấn Độ và Pakistan đã đồng ý ngừng bắn "hoàn toàn và ngay lập tức" sau nhiều ngày căng thẳng gia tăng và các cuộc tấn công xuyên biên giới từ cả hai bên.

Căng thẳng Ấn Độ - Pakistan chạm ngưỡng nguy hiểm

Trong cuộc tập kích được mô tả là có quy mô đáng kể nhất nhắm vào Pakistan kể từ sau xung đột Ấn Độ-Pakistan năm 1971, quân đội Ấn Độ sáng 7/5 phát động Chiến dịch Sindoor, "tấn công vào hạ tầng khủng bố trên lãnh thổ Pakistan cũng như phần lãnh thổ bang Jammu và Kashmir do Pakistan kiểm soát, nơi lên kế hoạch và chỉ đạo các cuộc tấn công khủng bố nhắm vào Ấn Độ". Quân đội Ấn Độ cho hay, có 9 mục tiêu bị tấn công nhưng không có vị trí nào là cơ sở quân sự của Pakistan.

Ông SHASHANK JOSHI, Chuyên gia về các vấn đề quân sự tại tạp chí The Economist cho biết: “Điều đáng chú ý ở đây là cuộc tấn công này không chỉ bao gồm lãnh thổ tranh chấp Kashmir, một khu vực tranh chấp mà cả hai đều tuyên bố chủ quyền toàn bộ và mỗi bên đều kiểm soát một phần. Mà nguy hiểm hơn là Ấn Độ đã tấn công sâu vào tỉnh Punjab, lãnh thổ không thể tranh cãi của Pakistan. Như vậy, Ấn Độ đã tấn công vào những gì mà ngay cả bản thân Ấn Độ cũng thừa nhận là lãnh thổ có chủ quyền không thể tranh cãi của Pakistan."

Ước tính khoảng 66 người đã thiệt mạng kể từ hôm thứ Tư, theo các báo cáo thương vong từ cả hai phía – tuy nhiên, con số này chưa được kiểm chứng độc lập.

Khách du lịch và dân làng đã rời bỏ các khu vực biên giới, người dân đổ xô tích trữ lương thực và được khuyến cáo không ra khỏi nhà ở nhiều thành phố thuộc vùng Kashmir và các khu vực lân cận.

Các nhà phân tích cho rằng, những gì xảy ra bây giờ chủ yếu phụ thuộc vào động thái tiếp theo của Islamabad.

Ông MICHAEL KUGELMAN, Nhà phân tích các vấn đề Nam Á cho biết: “Với quy mô và cường độ của cuộc tấn công từ phía Ấn Độ, tôi nghĩ rằng việc chúng ta sẽ thấy một phản ứng mạnh mẽ tương tự từ Pakistan là điều không thể tránh khỏi."

Câu trả lời đã có vào ngày 10/5, Pakistan phát động “Chiến dịch Bunyan un Marsoos” có nghĩa là "Bức tường sắt", tấn công nhiều mục tiêu ở Ấn Độ và vùng Kashmir do Ấn Độ quản lý, bao gồm một sở chỉ huy lữ đoàn, một kho tiếp tế dã chiến, một vị trí pháo binh, một địa điểm bố trí tên lửa và 3 sân bay.

Tướng AHMAD SHARIF CHAUDHARY, Phát ngôn viên Quân đội Pakistan cho biết: “Không quân Pakistan hoàn toàn có khả năng phóng các tên lửa tới những mục tiêu cụ thể. Tôi muốn đảm bảo với người dân Pakistan rằng lực lượng vũ trang của các bạn đang cảnh giác và ngăn chặn mọi hành động xâm lược của Ấn Độ.”

Ấn Độ tiếp tục duy trì tình trạng báo động cao trên toàn quốc, đặc biệt tại thủ đô New Delhi và các bang giáp biên giới phía Tây, sau khi căng thẳng với Pakistan leo thang nghiêm trọng.

Ấn Độ và Pakistan lâu nay cáo buộc nhau ủng hộ các lực lượng chống đối nhằm gây bất ổn cho nước kia, trong đó, New Delhi tin rằng, Islamabad hậu thuẫn phong trào nổi dậy đòi ly khai khỏi Ấn Độ. Đợt căng thẳng mới nhất giữa hai nước tái bùng phát sau vụ tấn công ở khu du lịch trong thung lũng Baisaran, gần thị trấn Pahalgam, bang Jammu và Kashmir, ngày 22/4 làm 25 người Ấn Độ và một người Nepal thiệt mạng. Ấn Độ quy trách nhiệm cho Pakistan. Trong khi đó, Pakistan bác bỏ mọi cáo buộc và chỉ trích Ấn Độ tìm cớ leo thang.

Tín hiệu tích cực hạ nhiệt căng thẳng

"Sau một đêm dài đàm phán với vai trò trung gian của Mỹ, tôi rất vui mừng thông báo rằng Ấn Độ và Pakistan đã đồng ý ngừng bắn hoàn toàn và ngay lập tức.” Tuyên bố vừa được Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo trên nền tảng Truth Social vào ngày 10/5, sau ngày thứ tư hai nước tấn công vào các cơ sở quân sự của nhau. Thông báo bất ngờ trên được đưa ra đã phần nào làm giảm bớt nỗi lo về khả năng các kho vũ khí hạt nhân của hai nước có thể được sử dụng.

Sau tuyên bố của Tổng thống Trump, Thủ tướng Pakistan đã xác nhận thông tin này, nhấn mạnh Pakistan luôn đấu tranh vì hòa bình và an ninh trong khu vực, nhưng không bao giờ thỏa hiệp với chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia.

Thủ tướng Pakistan SHEHBAZ SHARIF cho biết: "Chúng tôi đã đóng vai trò là một quốc gia có trách nhiệm, cho thế giới và hòa bình khu vực cũng như sự ổn định cho hàng triệu cuộc sống của mọi người trong khu vực, những người đã đưa ra một phản ứng tích cực về một đề nghị ngừng bắn. Danh dự , nhân phẩm và lòng tự trọng của chúng tôi là quý giá hơn cuộc sống của chúng tôi. Nếu ai đó thách thức sự kiềm chế của chúng tôi, chúng tôi sẽ đấu tranh để bảo vệ lãnh thổ của mình."

Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Ấn Độ thông tin lệnh ngừng bắn bắt đầu lúc 17h chiều 10-5 (giờ Ấn Độ).

Trước đó, trong lúc giao tranh, các quan chức từ cả hai nước vẫn thể hiện thiện chí giảm căng thẳng, khi tổng số dân thường thiệt mạng của hai bên đã tăng lên 66 người.

Bà VYOMIKA SINGH, Phát ngôn viên không quân Ấn Độ cho biết: "Các lực lượng vũ trang Ấn Độ vẫn trong tình trạng sẵn sàng hoạt động cao, nhưng tái khẳng định cam kết không leo thang, miễn là quân đội Pakistan đáp lại.” 4575114

Và vui mừng nhất khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực chính là những người dân thường. Tất cả đều thở phào nhẹ nhõm sau những ngày sống trong lo lắng, sợ hãi vì đòn trả đũa lẫn nhau của hai quốc gia.

Ông RAKESH MODIANI, Người dân Pakistan chia sẻ: “Ấn Độ rất sáng suốt. Họ đã nhận ra rằng bạo lực không phải là giải pháp cho vấn đề. Chỉ có hòa bình và đàm phán mới có thể giải quyết được mâu thuẫn giữa các bên. Tôi cũng rất vui mừng khi cộng đồng quốc tế đã giúp 2 nước đạt được lệnh ngừng bắn hiện nay.”4575150

Chị POOJA SHARMA, Người dân Ấn Độ chia sẻ: “Với tôi đây là quyết định tuyệt vời nhất của chính phủ. Quyết định này sẽ mang lại hòa bình và hạnh phúc. Cho dù đã có những đau thương, mất mát nhưng giờ đây người dân có thể thở phào nhẹ nhõm. Đây là quyết định hợp lý vì nếu xảy ra chiến tranh, thì đất nước sẽ trở nên tụt hậu.”

Sau khi Ấn Độ và Pakistan đạt được thỏa thuận ngừng bắn, lãnh đạo nhiều nước và tổ chức trên thế giới đã hoan nghênh động thái này, coi đây là quyết định đúng đắn nhằm hạ nhiệt căng thẳng.

Trong diễn biến mới nhất, Chính phủ Pakistan thông báo sẽ mở lại toàn bộ không phận cho tất cả các chuyến bay. Việc nước này mở lại hoàn toàn không phận được xem là dấu hiệu tích cực tiếp theo, sau việc hai bên nhất trí ngừng bắn toàn diện.

Ngay từ khi giành độc lập khỏi thực dân Anh vào năm 1947, Ấn Độ và Pakistan đã có ba lần đối đầu vì tranh chấp lãnh thổ, đặc biệt tại khu vực Kashmir – một vùng núi chiến lược mà cả hai đều tuyên bố chủ quyền. Điều khiến xung đột Ấn Độ-Pakistan lần này trở nên khác biệt chính là sự tồn tại của vũ khí hạt nhân. Do đó, căng thẳng giữa Ấn Độ và Pakistan một khi leo thang nghiêm trọng, sẽ gây ra những hậu quả không thể lường trước được. Để vô hiệu hóa ngòi nổ, nhằm xây dựng một môi trường ổn định tại khu vực Nam Á, không có lựa chọn nào khác ngoài con đường thương lượng và đàm phán hòa bình giữa các bên.