Del Valle là một trong những thị trấn đầu tiên của người Zapotec ở Mexico, nổi tiếng với các sản phẩm dệt may. Đối với ngành sản xuất thảm thủ công của cộng đồng, nước là yếu tố quan trọng trong việc giặt và nhuộm len. Tuy nhiên, hạn hán đang khiến nhiều nghệ nhân phải đối mặt với việc tăng chi phí sản xuất và thậm chí phải mua nước với giá cao.

Vào tháng 3/2024, ⅔ của Oaxaca đã phải đối mặt với tình trạng hạn hán ở mức “vừa phải” đến “nghiêm trọng”. Lúc này, đập Piedra Azul ở thị trấn del Valle chỉ đạt chưa đầy 30% dung tích. Để giúp cộng đồng sử dụng nguồn nước bền vững hơn, hai học sinh Rosa Mendoza và Shanni Mora đã phát triển một dự án tái chế nước.

Họ thiết kế một hệ thống lọc sử dụng các vật liệu như bình nhựa, đá và than để làm sạch và tái sử dụng nước đã qua sử dụng. Phương pháp của hai em đã giúp phục hồi đến 90% lượng nước, cho phép nước tái chế không chỉ dùng để tưới tiêu mà còn để nhuộm len.

Dự án thử nghiệm này nhằm nâng cao nhận thức của các nghệ nhân về việc bảo vệ và tái sử dụng nước. Sáng kiến bảo tồn nước của hai em học sinh đã giành được Giải Xuất sắc tại Giải thưởng Nước dành cho Thanh niên Stockholm 2024, được gọi là "Giải Nobel về Nước".