Tổ chức Y tế Thế giới đối mặt với khủng hoảng ngân sách nghiêm trọng

WHO dự kiến sẽ bị thiếu hụt tới 2,5 tỷ USD từ nay đến năm 2027. Để chuẩn bị cho việc Mỹ sẽ chính thức rời đi vào tháng 1/2026, tổ chức này đã điều chỉnh ngân sách hai năm 2026-2027 từ 5,3 tỷ USD xuống còn 4,2 tỷ USD.

Sau cắt giảm, WHO sẽ bị thiếu tới 1,9 tỷ USD cho việc duy trì hoạt động. Trước đó, tổ chức này cũng đã cảnh báo thiếu 600 triệu USD cho ngân sách năm 2025. Như vậy, tổng số tiền thiếu trong ba năm sẽ lên tới 2,5 tỷ USD.

Đáng chú ý, hành động của Mỹ không chỉ ảnh hưởng đến WHO mà còn tác động tiêu cực đến nhiều tổ chức y tế và nhân đạo khác trên toàn cầu. Do nguồn tài chính suy giảm, WHO buộc phải thu hẹp quy mô hoạt động. Mới đây, Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) cũng đã cảnh báo về một "cuộc khủng hoảng sinh tồn ở trẻ em" khi sẽ có hàng triệu em bị đe dọa đến tính mạng do giảm mạnh viện trợ toàn cầu.

Thế giới trước giờ Mỹ áp thuế quan mới

Nhà Trắng xác nhận Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ áp dụng mức thuế quan mới vào ngày 2/4, mặc dù không cung cấp thông tin chi tiết về quy mô và phạm vi cụ thể. Theo giới phân tích, chiến lược của ông Trump có nguy cơ gây ra các chuỗi phản ứng dây chuyền trả đũa từ các đối tác thương mại lớn như Trung Quốc, Canada và Liên minh châu Âu.

Ngày 2/4 được Tổng thống Mỹ Donald Trump gọi là “Ngày Giải phóng”, đánh dấu thời điểm Mỹ chính thức công bố một loạt biện pháp thuế nhập khẩu mới nhằm giảm sự phụ thuộc vào hàng hóa nước ngoài. Thư ký báo chí Nhà Trắng một lần nữa khẳng định sự đúng đắn của động thái này.

Theo bà Karoline Leavitt, Thư ký báo chí Nhà Trắng, ngày 2/4/2025 sẽ là một trong những cột mốc quan trọng nhất trong lịch sử hiện đại của Mỹ. Bà nhấn mạnh rằng Mỹ là một trong những nền kinh tế mở nhất thế giới với cơ sở tiêu dùng mạnh, trong khi nhiều quốc gia lại hạn chế xuất khẩu của Mỹ, dẫn đến tình trạng thâm hụt thương mại kéo dài. Bà khẳng định các biện pháp thuế mới sẽ giúp cải thiện khả năng cạnh tranh của Mỹ trong mọi lĩnh vực, giảm đáng kể thâm hụt thương mại và bảo vệ an ninh kinh tế quốc gia.

Phản ứng trước động thái này, Thủ tướng Canada Mark Carney cho biết chính phủ Canada sẽ thận trọng trong các biện pháp đối phó với thuế quan của Mỹ và có thể thực hiện các biện pháp trả đũa nhằm gây ảnh hưởng tối đa lên nền kinh tế Mỹ nhưng hạn chế tác động tiêu cực đối với người dân Canada. Ông tuyên bố Canada sẽ có hành động đáp trả nếu Mỹ tiếp tục áp dụng các biện pháp gây bất lợi.

Trước đó, vào ngày 1/4, Thủ tướng Canada Mark Carney đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum để thảo luận về tầm quan trọng của việc duy trì quan hệ thương mại và đầu tư bền chặt giữa hai nước. Giới phân tích nhận định rằng nếu các mức thuế mới được ban hành, cả Canada và Mexico sẽ chịu tác động kinh tế nghiêm trọng do cả hai quốc gia đều đang tham gia Hiệp định thương mại tự do Mỹ - Mexico - Canada (USMCA).

Căng thẳng thương mại không chỉ dừng lại trong khu vực Bắc Mỹ mà còn lan rộng sang Liên minh châu Âu (EU). Trong khi EU vẫn hy vọng có thể đàm phán một giải pháp, khối này tuyên bố sẵn sàng triển khai mọi biện pháp cần thiết để trả đũa nếu Mỹ không thay đổi chính sách.

Tại châu Á, các biện pháp thuế mới của Mỹ đã thúc đẩy các quốc gia tìm kiếm giải pháp bảo vệ lợi ích kinh tế. Cuối tuần qua, Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản đã thành lập một liên minh hiếm hoi, đồng ý tăng cường thương mại tự do giữa ba nước nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực từ chính sách thuế của Mỹ.